Wat er echt toe doet…

Laatst kwam ik op Facebook een artikel tegen over de Zwitserse regering die homeopathie erkend zou hebben als een probate geneeswijze van sommige ziekten. Terwijl er ook onderzoeken zijn die laten zien dat het niet beter werkt dan een placebo. Hoe komt het dan toch dat zoveel mensen zich tot alternatieve geneeswijzen wenden? Een reden die vaak wordt genoemd is de extra aandacht die patiënten krijgen, omdat een consult bij een alternatieve zorgverlener soms wel een uur duurt. Een heel stuk langer dan de gebruikelijke 10 minuten bij zorgverleners in de reguliere zorg.

Een andere discussie, die vooral gevoerd werd door de professionals in de zorg, beheersten de opiniepagina’s de laatste tijd een aantal weken. Deze ging over het wel of niet aanraken van patiënten/ cliënten, behalve in onvermijdelijke situaties zoals bij onderzoek, wassen en aankleden. Moet een troostend gebaar in de vorm van een hand op de schouder of arm kunnen, ja of nee? Terwijl een Canadees onderzoek onder huisartsen liet zien dat veel patiënten het meest baat hadden gehad bij het vasthouden van hun hand door de arts. Deze artikelen, onderzoeken en discussies verschijnen de laatste tijd vaak in de media. Blijkbaar – en gelukkig – is er grote behoefte om vragen te stellen bij de manier waarop we met patiënten in de regulier zorg omgaan en willen omgaan. Ik kan me heel goed voorstellen dat er geen eenduidig antwoord op is. Misschien dan toch…

Wel eens gehoord van BJ Miller? Deze Amerikaan (1970) overleefde 11.000 volt, verloor drie van zijn ledematen, studeerde daarna kunstgeschiedenis en medicijnen en zette een hospice op in California. Wat mij het meeste intrigeert aan zijn verhaal is dat iemand die zo’n klap overleeft, als medicus niet kiest voor het leven beter maken maar zich juist gestort heeft op de kwaliteit van het levenseínde. In zijn TED-talk van maart 2015, vertelt hij wat hem drijft en wat er volgens hem echt toe doet aan het einde van ons leven. https://www.ted.com/talks/bj_miller_what_really_matters_at_the_end_of_life BJ Miller laat zien dat er nog maar één ding telt op dat zeer smalle randje tussen leven en dood, het meest kwetsbare moment denkbaar. En dat is de oprechte en wezenlijke aandacht van een medemens die je hand vasthoudt tot het allerlaatste moment. Als dit kleine en tegelijkertijd grootse gebaar de meeste zeggingskracht heeft op het einde van het leven, dan stel ik voor daar iedere zorg mee te beginnen: eerst het contact te maken van mens tot mens en daarna pas van arts tot patiënt.